พืชสมุนไพร คือ พืชที่มีคุณค่าทางยาถือเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับคนไทยมาอย่างยาวนาน มีความเกี่ยวเนื่องกับภูมิปัญญาในการนำมาใช้รักษาผ่านสรรพคุณสมุนไพรตาม กลุ่มอาการ ซึ่ง ไพล ถือเป็นหนึ่งในสมุนไพรไทยที่มีคุณค่าและประโยชน์มากมาย แต่ยังไม่เป็นที่รู้จักดีมากนัก Satira จึงอยากชวนทุกคนมาไขความลับสมุนไพรไทยอย่าง ไพล ไปพร้อมกัน
รู้จัก ไพล สมุนไพรไทย
ไพล หรือ ว่านไพล มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเอเชียแถบประเทศอินเดีย อินโดนีเซีย มาเลเซีย และไทย โดยมีเขตการกระจายพันธุ์ทั่วไปในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ส่วนในไทยนั้นพบได้ทั่วทุกภาคของประเทศ แต่นิยมปลูกกันมากในแถบจังหวัด กาญจนบุรี สุพรรณบุรี ปราจีนบุรีและสระแก้ว
ไพล เป็นไม้ล้มลุกที่ออกดอกเป็นช่อ ส่วนลักษณะใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ เปลือกมีสีน้ำตาลแกมเหลือง มีส่วนสำคัญคือเหง้าอยู่ใต้ดิน โดยเหง้าอ่อนจะให้รสร้อนซ่าและฝาดเล็กน้อย นิยมเก็บเหง้าแก่เมื่ออายุ 2 – 3 ปี เรียกได้ว่ายิ่งมีอายุมากคุณสมบัติและสรรพคุณทางยาก็ยิ่งสูงตาม รวมถึงกลิ่นและรสชาติเช่นกัน
สรรพคุณของไพล
เหง้า ราก และดอกของไพลสามารถรักษาอาการปวดเมื่อย เคล็ดขัดยอก แก้ฟกช้ำ แก้ปวดประจำเดือนและช่วยทำให้ประจำเดือนมาปกติ แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ท้องขึ้น ท้องเดิน และช่วยขับลมในลำไส้ได้
องค์ประกอบทางเคมีไพลมีองค์ประกอบเคมีเป็น น้ำมันระเหยง่ายไม่น้อยกว่าร้อยละ 0.87 และในไพลยังมี สารสีเหลืองเคอร์คูมิน ( c u r c um i n ) นอกจากนี้ ไพล ยังเป็นสมุนไพรไทยที่มีการวิจัยและยอมรับคุณสมบัติในการรักษา สามารถนำไปใช้ได้หลายวิธี ใช้ได้ทั้งเป็นยาภายนอกและภายใน ซึ่งในการศึกษาทางคลินิกของไพล ซึ่งได้พัฒนาเป็นครีมไพลซึ่งมีน้ำมันหอมระเหยเป็นส่วนประกอบ (14%) พบว่าใช้ภายนอกลดอาการปวดบวมในการรักษาข้อเท้าแพลงได้ ถือเป็นองค์ประกอบยาหลักในตำหรับยาสมุนไพรยอดนิยมกลุ่มบรรเทาอาการปวดเมื่อย โดยเฉพาะเมื่อนำไพลมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย ซึ่งถือได้ว่าเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการใช้ยาภายนอก เนื่องจากมีโมเลกุลขนาดเล็ก ทำให้ซึมเข้าสู่ร่างกายได้ดีและให้ผลในการแก้อาการปวด คลายกล้ามเนื้อได้อย่างรวดเร็ว มีกลิ่นหอมพอเหมาะทำให้ผ่อนคลายได้มากขึ้น อีกทั้งสามารถยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา ช่วยบรรเทาอาการหวัด ไล่ยุงและแมลงได้อีกด้วย ทั้งนี้ต้องทำให้เจือจางก่อนสูดดมหรือสัมผัสผิว ผู้ที่มีผิวบอบบางแพ้ง่ายควรใช้อย่างระมัดระวัง
ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์หลากหลายที่ใช้ประโยชน์จากไพล เช่น น้ำมันนวด ครีม ยาขี้ผึ้งไพล ยาน้ำมันไพล ซึ่งเป็นยาภายนอก ที่จัดอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ (บัญชียาสมุนไพร) และด้วยสรรพคุณมากมายขนาดนี้จึงไม่ใช่เรื่องยากที่ ไพล หนึ่งในสมุนไพรไทยจะมีศักยภาพขับเคลื่อนสมุนไพรไทยสู่ผลิตภัณฑ์ระดับโลกได้ ไม่ยาก ซึ่งทาง Satira เสาะหาไพลที่ปลูกตามธรรมชาติ ปลอดสารพิษเพื่อนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหยผสมในผลิตภัณฑ์ Satira Massage Oil Plai Thai ที่มีคุณสมบัติช่วยคลายกล้ามเนื้อลดอาการปวดเมื่อยได้ดี
อีกทั้งยังได้ช่วยส่งเสริมเกษตกรให้ปลูกเพื่อเป็นพืชเศรษฐกิจส่งเสริมการสร้างรายได้ในครัวเรือนได้อีกด้วย